Voordat studenten beginnen aan hun co-schap voor gynaecologie oefenen zij eerst op een vrouw van vlees en bloed die feedback kan geven en vertelt hoe inwendig onderzoek voelt. Amsterdam UMC zoekt hiervoor nieuwe (betaalde) vrijwilligers.

‘Je wil gewoon een arts aan je bed die het kan!’ Zo begint Susanne haar gepassioneerde relaas over  het ‘instructiedocentschap voor gynaecologie’. ‘Op een fantoompop leren studenten het niet. Of althans, niet voldoende. Want die geeft geen feedback. Die kan moeilijk zeggen of ze goed zitten, te hard drukken of een speculum nog wat verder mogen inbrengen.’

Instructiedocenten gynaecologie leren studenten hoe om te gaan met inwendig onderzoek. Studenten krijgen de kans rustig te kijken, te voelen, en onderzoek te doen. Daar hoort ook het inbrengen van een speculum (ook wel eendenbek genoemd) en het leren toucheren (inwendig onderzoek met de vingers) bij. Twee docenten geven les aan drie studenten per keer. Beide docenten liggen om beurten op de bank, met hun benen in de beugels. Terwijl de één op de bank ligt begeleidt de ander de studenten tijdens het onderzoek.

Lessen altijd vrolijk

Het klinkt plastisch, en dat is het misschien ook wel. Maar Susanne praat er praktisch en nuchter over: ‘Ik maak de lessen altijd vrolijk, het moet niet zo beladen zijn, lekker luchtig. Ze doen wat ze moeten doen, ze leren wat ze leren. Het heeft ook niets met seks te maken, daar gaat dit helemaal niet om.’

Maar toch, waarom zou je dit eigenlijk doen, met je benen wijd voor onbekenden?

Susanne: ‘Allereerst, je moet dit werk leuk vinden. Je wil iets overdragen en goed aanleren. Ik vind het menselijk lichaam ook erg interessant, dat helpt. Daarnaast zeggen  mijn collega’s en ik vaak: als je dochter later een onderzoek bij de gynaecoloog moet, dan wil je toch dat het goed gebeurt? Het mooie is dat studenten aan het einde van zo’n college altijd blij zijn.’ 

Instructiedocent

Amsterdam UMC is op zoek naar vrouwen die als instructiedocent willen werken. Het gaat dan om één of twee dagdelen van vier uur per keer, één a twee keer per maand waar een vergoeding tegenover staat van € 36,40  per uur. Het ziekenhuis zoekt vrouwen vanaf 25 jaar. Het heeft te maken met het feit dat studenten het vaak ongemakkelijk vinden om een leeftijdsgenoot te onderzoeken, ‘die komen ze liever in de kroeg tegen dan naakt op de bank,’ grapt Susanne.

Uiteraard worden nieuwe docenten eerst opgeleid, deels in theorie, deels in praktische vaardigheden. Je hoeft er dus niet medisch geschoold voor te zijn. De docenten werken altijd met z’n tweeën en oefenen op elkaar. ‘Je leert over pijnafspraken, je leert het voorgesprek met de studenten voeren. Je leidt elkaar als het ware op als docenten, je moet elkaar gezien hebben, en vertrouwd zijn met elkaar. Uiteindelijk kom je ook voor elkaar op, want als je in de beugels ligt kun je zelf niet zoveel. Dus je leunt op de docent die dan niet ligt, dat is belangrijk,’ vertelt Susanne.

Geen pijn

Hoewel het onderwerp zich leent voor geintjes en giebelig gedrag zijn de studenten meestal bloedserieus. Het college met drie studenten begint met een voorgesprek. De docenten willen weten of ze al eerder dit type onderzoek deden, of dat ze het zelf wel eens hebben ondergaan, of ze weten waar vrouwen bang voor kunnen zijn, en hoe ze het gesprek met een bange patiënt zouden beginnen. Onderdeel van het werk is ook om studenten de ‘taal van de spreekkamer’ aan te leren. Zo vertelt Susanne over tips om een patiënte te laten ontspannen (door met de kin op de borst rechtop te komen zitten en daarna weer te gaan liggen).

En even voor de duidelijkheid: het doet geen pijn. ‘Je denkt toch niet dat ik dit al 15 jaar zou doen als het zeer doet?’, roept Susanne uit. ‘Je leert je lichaam wel goed kennen. Ik weet precies hoe m’n eierstokken voelen, waar alles zit, dat is logisch.’ Daarbij zijn de studenten voorzichtig, soms een beetje zenuwachtig, maar zelden tot nooit lomp. ‘Studenten zuigen de kennis op als sponsen, na de les zijn ze er ook echt klaar voor.’

Amsterdam UMC is op zoek naar nieuwe docenten om de bestaande groep vrouwen uit te breiden. Je hoeft hiervoor niet medisch te zijn geschoold, je krijgt een interne opleiding. Het gaat om 1 dagdeel van vier uur per keer.

De vergoeding is € 36,40 per uur.

Ben je ouder dan 25 jaar en zou je meer willen weten? Neem dan contact op met Desiree Jonckheer: d.jonckheer@amc.uva.nl.

De achternaam van Susanne is bij de redactie bekend.