“Aanmoediging. Waardering. De bevestiging dat ik op het goede spoor zit.” Het betekent veel voor arts-onderzoeker Floor Loonstra van Amsterdam UMC dat ze het najaar van 2022 de Rogier Hintzen Talent Award voor MS-onderzoek ontving. En niet zomaar. Het onderzoeksartikel van Loonstra en collega’s werd bijvoorbeeld een van de meest geciteerde publicaties in Multiple Sclerosis Journal van de afgelopen 3 jaar.

Voor Project Y verzamelde Loonstra gegevens van 367 MS-patiënten geboren in 1966. “Een goudmijn aan data”, noemt haar promotor Bernard Uitdehaag het, omdat die data onderzoek mogelijk maken naar veel aspecten van de ziekte. Eerste belangrijke bevinding: waarschijnlijk zijn er meer mensen met MS in Nederland dan eerder werd aangenomen, namelijk 15 en niet 10 op 10.000. Tweede inzicht: voeding en gewicht op jonge leeftijd zijn van invloed op het risico en beloop van de ziekte later. Haar promotieonderzoek hierover rondt ze in de komende maanden af.

Stamceltherapie voor MS-patiënten

Toen de coronapandemie uitbrak, maakte ze even een zijstap. “Er kwamen vragen van patiënten waar we nog geen antwoord op hadden. Bepaalde medicijnen die zij gebruiken onderdrukken het afweersysteem. Verhoogde daarmee ook het risico op ernstige covid-19-infectie?” Loonstra zette een tweede ‘goudmijn’ op, deze keer in samenwerking met een netwerk van MS-neurologen in heel Nederland. Al snel konden zij concluderen dat de meeste medicatie veilig gebruikt kon worden. Het onderzoeksartikel van Loonstra en collega’s werd een van de meest geciteerde publicaties in Multiple Sclerosis Journal van de afgelopen 3 jaar. En dan is er nog de studie waarin de effecten van MS-medicijnen worden vergeleken met die van stamceltherapie. “Nu gaan MS-patiënten voor stamceltherapie naar bijvoorbeeld Mexico. In Nederland wordt het niet aangeboden omdat goede vergelijkende studies naar de effectiviteit ontbreken.” En dus heeft Loonstra die óók opgezet, als onderdeel van een internationaal Noors onderzoek.

Niet zonder slag of stoot

De rode draad? “Nieuwsgierigheid. Mensen willen helpen.” Daarom werd het toch niet sterrenkunde of filosofie, maar hersenonderzoek. Het was een vriend van haar ouders, zelf MS-patiënt, die haar op dit spoor zette. “De toponderzoekers die hij toen interviewde voor Stichting MS Research zijn nu mijn collega’s.” Dat ging niet zonder slag of stoot. “Ik bleef vanuit mijn opleiding in Groningen maar contact zoeken met neuroloog Joep Killestein: ik wilde zo graag stage lopen bij het MS Centrum. Uiteindelijk ging hij overstag.” Doorzettingsvermogen dus ook, en groot durven dromen. “Wat ik wil, is de oorzaak van de ziekte achterhalen. De ziekte oplossen, zodat we niemand ooit nog beter hoeven maken. Noem het naïef, het heeft me wel gebracht waar ik nu ben.”

Dit artikel verscheen eerder in het decembernummer van het magazine Janus van Amsterdam UMC.

Tekst: Lara Geeurickx

Fotografie: Mark Horn