Onder chirurgen is veel verschil in het uitvoeren van een operatie bij dikke-darmkanker. “Dat is op zich niet erg, maar wel als er niet volgens de laatste inzichten wordt gehandeld”, zegt Alexander Grüter, projectleider van de Right Study. “Door deze operatie te standaardiseren, verwachten we betere uitkomsten voor de patiënt.” 

43 Nederlandse ziekenhuizen doen mee aan de Right Study. In deze studie, een initiatief van chirurgen Jurriaan Tuynman, Pieter Tanis (voorheen werkzaam bij Amsterdam UMC, nu Erasmus MC), Boudewijn Toorenvliet (werkzaam bij het Ikazia Ziekenhuis) en arts-onderzoeker Alexander Grüter, hebben de ziekenhuizen in het afgelopen jaar gezamenlijk bepaald wat de meest optimale chirurgische ingreep is voor deze ziekte. Het gaat om het weghalen van de rechterhelft van de dikke darm. “Doordat we consensus hadden over hoe je deze operatie het best kan doen, konden we de chirurgische training verbeteren”, zegt een gedreven Tuynman van Amsterdam UMC, Cancer Center Amsterdam. De trainingen zijn nu achter de rug en de chirurgen zijn enthousiast over het resultaat. Op deze video is te zien hoe het trainen ging. 

Opereren bij patiënten 

De studie is nu bijna aanbeland in de fase dat de meest optimale operatie ook echt kan worden uitgevoerd op patiënten die meedoen aan de studie. Ieder ziekenhuis heeft hiervoor goedkeuring van zijn Medisch Ethische Toetsingscommissie nodig. Alle chirurgen van de 43 participerende ziekenhuizen zijn uitgebreid getraind in een van de skills centres in Amsterdam, Rotterdam of Nijmegen. Hierbij kregen de chirurgen theorie over de meest optimale techniek en ook praktische training op overleden lichamen die ter beschikking zijn gesteld voor de wetenschap. Grüter: “We hebben 11 experts in Nederland geselecteerd die in de deelnemende centra supervisie uitvoeren bij de operaties. Dit betekent dat een getrainde chirurg onder het oplettende oog van de expert de rechterhelft van de dikke darm weghaalt.” Na deze fase komt de studie in de laatste fase waarbij geen expert meer mee hoeft te kijken. Alle patiënten worden 5 jaar lang gevolgd. 

Over de Right Study 

De Right Study is gestart in 2021. Colorectale kanker is de derde meest voorkomende kanker ter wereld. Ongeveer 40 procent van de patiënten met dikke-darmkanker heeft de kanker aan de rechterkant van de dikke darm. In tegenstelling tot operaties voor endeldarmkanker, zijn operaties voor kanker in de dikke darm niet gestandaardiseerd. Dit is met name het geval voor de rechtszijdige tumoren. In de afgelopen decennia is geconstateerd dat de overleving van endeldarmkanker sterk is verbeterd, waarbij de overleving van patiënten met endeldarmkanker die van patiënten met dikke-darmkanker is voorbijgestreefd. Deze verbetering was voor het overgrote deel toe te schrijven aan de toename in kwaliteit van de endeldarmchirurgie. Uit literatuurstudies en onderzoek blijkt dat de uitkomsten voor de patiënt beter zijn als deze operatie gestandaardiseerd is.