Patiënten die in coma liggen op de IC zijn grofweg te verdelen in twee groepen. Bij de eerste groep gaat het om coma na een reanimatie, de tweede groep raakte in coma vanwege acute hersenschade door een ongeval, grote bloeding of ernstige infectie. Voor de eerste categorie patiënten beschikken artsen inmiddels over een methode om de kans op herstel te kunnen voorspellen. Voor de tweede groep bestaat zo’n methode nog niet. Daar wil Horn verandering in brengen.
Moeilijke dilemma's
Horn: “Bij die tweede groep gaat het vaak om jonge mensen die niet meer of niet goed wakker worden. Als je dat weet, moet je dan doorgaan met behandelen? En hoe lang? Als je stopt met behandelen komt iemand te overlijden, dat is duidelijk. Als je doorgaat, is de toekomst onzeker. Herstelt iemand voldoende en blijft er een acceptabele kwaliteit van leven over? Dat weet je vooraf niet. Het zijn moeilijke dilemma’s. Soms ga je door met behandelen maar is het herstel onvoldoende en is er een situatie ontstaan waar niemand in terecht had willen komen. Maar ook het omgekeerde geldt: je wilt niet stoppen met behandelen als iemand er redelijk uit kan komen.”
Voorspeller
Voor IC-patiënten in coma na een reanimatie bestaat inmiddels een richtlijn. Voor die groep kunnen artsen aan de hand van hersenscans en bloedmetingen bepalen hoe groot de kans op herstel is. Horn: “Deze internationale en Nederlandse richtlijn helpt ons enorm in de dagelijkse praktijk. Een dergelijke voorspellende methode wil ik daarom ook graag ontwikkelen voor de andere groep comapatiënten. Bij die groep kunnen we ook kijken naar stofjes in het bloed die iets zeggen over de mate van hersenschade. Maar wanneer moet je deze metingen doen en wanneer is een bloedwaarde een goede voorspeller voor een goede of slechte uitkomst? En wat kunnen we bij deze groep leren van hersenscans? Er zijn nog zoveel vragen.”
Horn pleit in haar oratie voor onderzoek waarbij de twaalf Nederlandse neurochirurgische traumacentra samen optrekken. “Door structureel gegevens te verzamelen over patiënten met ernstig hersenletsel en de patiënten goed te volgen kunnen we enorm veel leren.” Daarnaast streeft ze ernaar dat Amsterdam UMC het expertisecentrum wordt voor diagnostiek en prognose bij patiënten in coma.
Foto: Kirsten van Santen
