Toediening van de bloedverdunners acetylsalicylzuur (aspirine) of heparine tijdens de katheterbehandeling van een herseninfarct leidt tot een verhoogd risico op hersenbloedingen, zonder dat er een gunstig effect is op het herstel. Dat blijkt uit onderzoek waar Amsterdam UMC aan deelnam. De onderzoekers rapporteren hun bevindingen in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift The Lancet.

“Het was tot op heden onduidelijk wat de gevolgen waren van het toedienen van bloedverdunners tijdens een katheterbehandeling. Amsterdam UMC wilde graag een bijdrage leveren om deze vraag te beantwoorden en is dan ook een belangrijk deelnemend centrum, dat na Erasmus MC de meeste patiënten bij het onderzoek betrok. Dankzij de geleverde onderzoeksgegevens weten we dat het toedienen van bloedverdunners tijdens deze behandeling zoveel mogelijk vermeden dient te worden", aldus onderzoeker Jonathan Coutinho van Amsterdam UMC.

Bloedverdunners

In de zogeheten MR CLEAN-MED-trial onderzocht een team de effectiviteit en veiligheid van het gebruik van de bloedverdunners acetylsalicylzuur en heparine tijdens de katheterbehandeling van een herseninfarct. Bij zo’n behandeling wordt het bloedstolsel met een katheter via de lies verwijderd uit de slagader. De aanvullende bloedverdunners moeten ervoor zorgen dat ook de kleinere bloedvaatjes open gaan. Tot op heden was echter onbekend of de mogelijke voordelen van deze middelen opwegen tegen het verhoogde risico op een hersenbloeding.

Ernstige hersenbloedingen

Dat blijkt nu niet het geval. Bij patiënten die via het infuus acetylsalicylzuur of heparine kregen toegediend, kwamen ongeveer twee keer zo vaak ernstige hersenbloedingen voor dan bij patiënten die deze middelen niet kregen. Het ging om 14 procent van de patiënten in de acetylsalicylzuurgroep en 13 procent in de heparinegroep, versus 7 procent van de patiënten in de controlegroep. Bovendien waren er geen aanwijzingen dat patiënten beter herstelden als zij acetylsalicylzuur of heparine kregen toegediend. In totaal deden 628 patiënten mee aan de studie, voordat deze vanwege de bevindingen vroegtijdig werd gestopt.

Aanpassen richtlijnen

De onderzoekers verwachten dat hun resultaten wereldwijd de richtlijnen voor toediening van bloedverdunnende medicatie tijdens de katheterbehandeling van een herseninfarct zullen veranderen. "Hierdoor kunnen wereldwijd een groot aantal ernstige hersenbloedingen voorkomen worden", geeft neuroloog in opleiding en eerste auteur Wouter van der Steen aan.

Net als in het Erasmus MC worden in Amsterdam UMC inmiddels geen acetylsalicylzuur en heparine meer toegediend tijdens de katheterbehandeling van een herseninfarct.

Aan de MR CLEAN MED-studie namen 15 centra in Nederland deel: Albert Schweitzer ziekenhuis, Amphia Ziekenhuis, Amsterdam UMC, Catharina ziekenhuis, Erasmus MC, Haaglanden Medisch Centrum, HagaZiekenhuis, Isala Klinieken, Maastricht Universitair Medisch Centrum, Sint Antonius ziekenhuis, Elisabeth TweeSteden ziekenhuis, Universitair Medisch Centrum Groningen, Radboudumc, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Ziekenhuis Rijnstate.

Het onderzoek werd geleid door prof. dr. Diederik Dippel en prof. Aad van der Lugt van het Erasmus MC en is mede mogelijk gemaakt door de Hartstichting en Hersenstichting.

Lees het hele persbericht van Erasmus MC en de wetenschapelijke publicatie in The Lancet.