Koninklijk bezoek bij Amsterdam UMC: Máxima in gesprek over vrouwengezondheid

Veel te lang werden vrouwen in de geneeskunde over het hoofd gezien. Nog altijd worden bepaalde ziekten bij vrouwen later gediagnosticeerd dan bij mannen, zoals hart- en vaatziekten. Ook het onderzoek en de behandeling van vrouwspecifieke aandoeningen zoals extreme menstruatieklachten, de overgang of endometriose loopt achter. In het boek Diagnose: vrouw beschrijft belangenorganisatie WOMEN Inc. wat er nodig is om gelijke kansen op een goede gezondheid te bereiken. Op Internationale Vrouwendag kwam koningin Máxima naar locatie AMC om het eerste exemplaar van het boek in ontvangst te nemen en in gesprek te gaan met experts over vrouwengezondheid.

Verwijzingen uit heel Nederland

Amsterdam UMC zet zich al jaren in voor het verbeteren van vrouwengezondheid. Het umc richt zich met name op complexe problemen als adenomyose en myomen, beide aandoeningen bij de baarmoeder, en endometriose. En krijgt hiervoor verwijzingen uit heel Nederland. Maar ook als werkgever wilde Amsterdam UMC haar verantwoordelijkheden nemen door een vrouwenpoli te starten waar medewerkers met vrouwspecifieke klachten gratis terecht kunnen. Een half uur na de start had het spreekuur al 50 aanmeldingen.
“De stap om naar de huisarts te gaan, vind ik groot. Ik ben bang dan niet serieus genomen te worden. Dan is het fijn als je vrijblijvend naar iemand toe kan met meer kennis en ervaring op het gebied van deze aandoeningen”, zegt ICT-medewerker Petra van der Sluis-van den Berg over de poli. Zo’n laagdrempelige poli is precies de bedoeling van gynaecoloog en initiatiefnemer Judith Huirne. “Al sinds 2007 zet ik me in voor de verbetering van de aanpak van vrouwspecifieke aandoeningen. Die hebben een grote impact op de kwaliteit van leven: meiden kunnen niet naar school, vrouwen kunnen niet naar hun werk. Het beïnvloedt het dagelijks functioneren, maar ook je carrièrekansen. De maatschappelijke gevolgen zijn groot. Net als de kosten.”

De cijfers liegen er niet om

Op Internationale Vrouwendag nam Huirne Máxima en Agema in haar presentatie mee in de belangrijkste medische ontwikkelingen en de maatschappelijke impact van vrouwspecifieke aandoeningen. Want de cijfers liegen er niet om: volgens het CBS komt 10 procent van het kortdurende ziekteverzuim door cyclusgerelateerde klachten. In Amsterdam UMC ligt het ziekteverzuim bij vrouwen op 7,1 procent en bij mannen op 4,1 procent. Huirne: “Niet alles komt door vrouwspecifieke aandoeningen. Maar een belangrijk deel heeft wel degelijk te maken met hormonale problemen. Zo zorgen overgangsklachten er bijvoorbeeld voor dat in Nederland 90.000 vrouwen zich langdurig ziekmelden.”

Werkdruk verkleinen

Amsterdam UMC is inmiddels een last resort-centrum voor complexe gynaecologische aandoeningen. Huirne: “Ik dacht: als wij nu zelf, als goed werkgever, die drempel voor onze eigen medewerkers verlagen. Door een gratis spreekuur aan te bieden waarbij we samen gaan kijken of er sprake is van een gynaecologisch probleem. Wat is normaal, wat is niet normaal? We kunnen bijvoorbeeld myomen, adenomyose of endometriose en hormonale problemen eenvoudig herkennen en daarmee de lange tijd tot diagnose verkorten. Als we ook in staat zijn daarmee het ziekteverzuim een klein beetje te verlagen, dan verklein je de werkdruk bij anderen. Zo draagt het ook bij aan de bevordering van de vitaliteit van andere medewerkers.” Verpleegkundig hoofd Gwenda Veenboer ziet in haar team regelmatig dat vrouwen te lang doorlopen met klachten. “Ze denken, het hoort erbij, want ik ben vrouw. Maar het is zonde als zij rondlopen met klachten die goed verholpen kunnen worden. Die leiden soms tot verzuim, wat niet nodig is. Dus het is goed dat we met zo’n poli die vrouwen op weg helpen.”

Elke euro dubbel en dwars terug

Volgens Huirne is nog veel meer nodig om de vrouwenzorg te bevorderen. “Van de 53 miljard aan zorggeld gaat slechts een fractie naar vrouwenzorg, en minder dan 1 procent van al het onderzoeksgeld”, ziet ze. “Het is onbegrijpelijk dat aandoeningen die miljoenen vrouwen ontwrichten en Nederland miljarden per jaar kosten, zo weinig aandacht krijgen”, benadrukt ze. De juiste diagnose duurt gemiddeld 7 tot 8 jaar, gerichte behandelingen ontbreken en vrouwen vallen onnodig uit - ook in sectoren als de zorg, waar 80 procent vrouw is. Huirne: “We kunnen ons dat verzuim helemaal niet permitteren. En daarom is het zo belangrijk dat er een nationale strategie voor vrouwengezondheid komt waarin de vrouwenzorg geprioriteerd wordt. Niet alleen in de zorg, de wetenschap en het onderwijs, maar ook door alle partijen die over de verdeling van gelden gaan. Want elke euro die je investeert, krijg je dubbel en dwars terug.”